Tập 6: Kinh Hoa Nghiêm - Phẩm lìa thế gian thứ ba mươi tám (4)

KINH HOA NGHIÊM

ĐẠI PHƯƠNG QUẢNG PHẬT

Hán dịch: Sa Môn Thật Xoa Nan Đà

Việt dịch: Tỳ Kheo Thích Minh Định

TẬP 6

Xem Kinh dạng pdf

KINH HOA NGHIÊM

ĐẠI PHƯƠNG QUẢNG PHẬT

QUYỂN NĂM MƯƠI BA

PHẨM LÌA THẾ GIAN

THỨ BA MƯƠI TÁM (tiếp theo)

Phật tử! Khi đại Bồ Tát từ cõi trời Đâu Suất sắp hạ sinh, thì có mười việc. Những gì là mười?

Phật tử! Khi đại Bồ Tát từ cõi trời Đâu Suất sắp hạ sinh, thì dưới chân phải, phóng đại quang minh, tên là An Lạc Trang Nghiêm. Chiếu khắp ba ngàn đại thiên thế giới. Chúng sinh trong tất cả cõi ác và các nạn, xúc chạm được quang minh đó, thì đều được lìa khổ được vui. Được an lạc rồi, đều biết sẽ có đại nhân kỳ đặc sắp xuất hiện ra đời. Đó là việc thị hiện thứ nhất.

Phật tử! Khi đại Bồ Tát từ cõi trời Đâu Suất sắp hạ sinh, thì từ tướng bạch hào giữa chân mày, phóng đại quang minh, tên là Giác ngộ, chiếu khắp ba ngàn đại thiên thế giới, chiếu đến tất cả các thân Bồ Tát đồng hành đời quá khứ. Các Bồ Tát đó được quang minh chiếu rồi, đều biết Bồ Tát sắp muốn hạ sinh. Ai nấy đều hiện ra vô lượng đồ cúng dường, đi đến chỗ Bồ Tát để cúng dường. Đó là việc thị hiện thứ hai.

Phật tử! Khi đại Bồ Tát từ cõi trời Đâu Suất sắp hạ sinh, thì trong lòng bàn tay phải, phóng ra đại quang minh, tên là Thanh tịnh cảnh giới, đều có thể nghiêm tịnh tất cả ba ngàn đại thiên thế giới. Trong đó nếu có vị đã đắc được vô lậu Bích Chi Phật, giác ngộ quang minh đó, thì liền xả bỏ thọ mạng. Nếu vị nào không giác ngộ, thì do sức quang minh, dời họ đến trong những thế giới khác. Tất cả các ma và các ngoại đạo, chúng sinh có kiến chấp, cũng đều dời đến thế giới phương khác. Chỉ trừ chúng sinh đáng được chư Phật thần lực gia trì hoá độ. Đó là việc thị hiện thứ ba.

Phật tử! Khi đại Bồ Tát từ cõi trời Đâu Suất sắp hạ sinh, thì từ hai đầu gối, phóng đại quang minh, tên là Thanh tịnh trang nghiêm. Chiếu khắp tất cả cung điện chư Thiên. Dưới từ cõi trời Hộ Thế, trên đến cõi trời Tịnh Cư, đều khắp cùng. Chư Thiên chúng đó, đều biết Bồ Tát ở cõi trời Đâu Suất sắp muốn hạ sinh. Đều ôm lòng ái mộ, buồn than lo sầu. Ai nấy đều mang đủ thứ hoa, tràng hoa, y phục, hương đốt, hương bột, phan lọng, kỹ nhạc, đi đến chỗ Bồ Tát, cung kính cúng dường. Theo Bồ Tát hạ sinh, cho đến Niết Bàn. Đó là việc thị hiện thứ tư.

Phật tử! Khi đại Bồ Tát từ cõi trời Đâu Suất sắp hạ sinh, thì trong tâm tạng chữ vạn kim cang trang nghiêm, phóng đại quang minh, tên là Vô năng thắng tràng. Chiếu khắp Kim Cang Lực Sĩ mười phương tất cả thế giới. Lúc đó, có trăm ức Kim Cang Lực Sĩ, thảy đều tụ tập đến, đi theo bảo vệ, lúc mới sinh ra, cho đến vào Niết Bàn. Đó là việc thị hiện thứ năm.

Phật tử! Khi đại Bồ Tát từ cõi trời Đâu Suất sắp hạ sinh, thì tất cả lỗ chân lông trên thân của Ngài, phóng ra đại quang minh, tên là Phân biệt chúng sinh. Chiếu khắp tất cả đại thiên thế giới, xúc chạm khắp tất cả thân các Bồ Tát, lại xúc chạm khắp tất cả chư Thiên và người đời. Các Bồ Tát đều nghĩ rằng: Tôi nên ở đây để cúng dường Như Lai, giáo hoá chúng sinh. Đó là việc thị hiện thứ sáu.

Phật tử! Khi đại Bồ Tát từ cõi trời Đâu Suất sắp hạ sinh, thì từ trong điện Đại Ma Ni Bảo Tạng, phóng đại quang minh, tên là Thiện trụ quán sát. Chiếu chỗ sắp sinh của Bồ Tát, chỗ cung vua. Quang minh đó chiếu rồi, thì các Bồ Tát khác đều cùng đi theo, hạ sinh xuống cõi Diêm Phù Đề. Hoặc ở nơi nhà, hoặc ở tụ lạc, hoặc ở thành ấp, mà hiện thọ sinh, vì muốn giáo hoá các chúng sinh. Đó là việc thị hiện thứ bảy.

Phật tử! Khi đại Bồ Tát từ cõi trời Đâu Suất sắp hạ sinh, thì từ trong cung điện trời và đại lầu các trang nghiêm, phóng đại quang minh, tên là Nhất thiết cung điện thanh tịnh trang nghiêm. Chiếu chỗ sinh trong bụng mẹ. Quang minh đó chiếu rồi, khiến cho mẹ của Bồ Tát an ổn khoái lạc, thành tựu đầy đủ tất cả công đức. Ở trong thai mẹ, tự nhiên có lầu các rộng lớn, trang nghiêm bằng đại ma ni báu, vì muốn thân Bồ Tát được an ổn. Đó là việc thị hiện thứ tám.

Phật tử! Khi đại Bồ Tát từ cõi trời Đâu Suất sắp hạ sinh, thì từ dưới hai bàn chân, phóng đại quang minh, tên là Thiện trụ. Nếu các Thiên tử và các Phạm Thiên, thọ mạng sắp hết, được quang minh chiếu đến, thì đều được sống lâu thêm. Cúng dường Bồ Tát, từ lúc hạ sinh, cho đến vào Niết Bàn. Đó là việc thị hiện thứ chín.

Phật tử! Khi đại Bồ Tát từ cõi trời Đâu Suất sắp hạ sinh, thì trong những vẻ đẹp, phóng đại quang minh, tên là Nhãn trang nghiêm. Thị hiện đủ thứ các nghiệp Bồ Tát. Lúc đó các trời, người, hoặc thấy Bồ Tát ở cõi trời Đâu Suất, hoặc thấy nhập thai, hoặc thấy sơ sinh, hoặc thấy xuất gia, hoặc thấy thành đạo, hoặc thấy hàng ma, hoặc thấy chuyển pháp luân, hoặc thấy vào Niết Bàn. Đó là việc thị hiện thứ mười.

Phật tử! Nơi thân, nơi toà ngồi, nơi cung điện, ở trong lầu các của đại Bồ Tát, phóng ra trăm vạn A tăng kỳ quang minh như vậy, đều hiện đủ thứ các nghiệp Bồ Tát. Hiện các nghiệp đó rồi, vì đầy đủ tất cả pháp công đức, nên từ cõi trời Đâu Suất hạ sinh xuống nhân gian.

Phật tử[20]! Đại Bồ Tát thị hiện nơi thai mẹ có mười việc. Những gì là mười?

Phật tử! Đại Bồ Tát vì muốn thành tựu các chúng sinh tâm thấp kém hiểu biết. Chẳng muốn khiến cho họ khởi nghĩ như vầy: Nay Bồ Tát này tự nhiên hoá sinh, trí huệ căn lành chẳng do tu mà được, cho nên Bồ Tát thị hiện ở thai mẹ. Đó là việc thứ nhất.

Đại Bồ Tát vì thành thục cha mẹ và các quyến thuộc chúng sinh đồng hành căn lành đời trước, mà thị hiện ở thai mẹ. Tại sao? Vì họ đều đáng được thấy nơi thai mẹ, thành thục hết thảy các căn lành. Đó là việc thứ hai.

Đại Bồ Tát lúc nhập thai, thì chánh niệm, chánh tri, không có mê hoặc. Trụ trong thai mẹ rồi, tâm luôn chánh niệm, cũng chẳng tán loạn. Đó là việc thứ ba.

Đại Bồ Tát ở trong thai mẹ, thường diễn thuyết pháp. Các đại Bồ Tát mười phương thế giới, Thích Phạm Tứ Vương, đều tụ tập đến, đều khiến cho họ đắc được vô lượng thần lực, vô biên trí huệ. Bồ Tát ở thai mẹ thành tựu biện tài thù thắng diệu dụng như vậy. Đó là việc thứ tư.

Đại Bồ Tát ở trong thai mẹ, tập đại chúng hội. Dùng nguyện lực xưa, giáo hoá tất cả các chúng Bồ Tát. Đó là việc thứ năm.

Đại Bồ Tát thành Phật ở trong loài người, phải đủ tối thắng thọ sinh nhân gian, nhờ đó thị hiện ở nơi thai mẹ. Đó là việc thứ sáu.

Đại Bồ Tát ở trong thai mẹ, thì chúng sinh ba ngàn đại thiên thế giới, đều nhìn thấy Bồ Tát, như thấy hình Ngài ở trong gương sáng. Lúc đó, trời Tứ Thiên Vương, Rồng, Dạ Xoa, Càn Thát Bà, A Tu La, Ca Lâu La, Khẩn Na La, Ma Hầu La Già, người, chẳng phải người, đều đến chỗ Bồ Tát, cung kính cúng dường. Đó là việc thứ bảy.

Lúc đại Bồ Tát ở trong thai mẹ, thì tất cả tối hậu sanh Bồ Tát ở thai mẹ các phương khác, đều cùng đến tụ hội, nói pháp môn đại tập, tên là Quảng đại trí huệ tạng. Đó là việc thứ tám.

Lúc đại Bồ Tát ở trong thai mẹ, thì nhập tam muội Ly Cấu Tạng. Nhờ sức tam muội, mà ở trong thai mẹ hiện cung điện lớn, đủ thứ sự nghiêm sức, thảy đều tốt đẹp. Cung trời Đâu Suất không thể sánh bằng, mà khiến cho thân người mẹ an ổn vô sự. Đó là việc thứ chín.

Lúc đại Bồ Tát ở trong thai mẹ, dùng đại oai lực, hiện ra đồ cúng dường, tên là Khai đại phước đức ly cấu tạng. Cúng dường tất cả chư Phật Như Lai, khắp cùng mười phương tất cả thế giới. Các Như Lai đó, đều vì Bồ Tát diễn nói vô biên Bồ Tát trụ xứ pháp giới tạng. Đó là việc thứ mười.

Phật tử! Đó là mười việc của đại Bồ Tát thị hiện ở trong thai mẹ. Nếu các Bồ Tát thấu đạt pháp nầy, thì có thể thị hiện cõi thâm sâu vi tế.

Phật tử! Đại Bồ Tát có mười cõi thâm sâu vi tế. Những gì là mười?

Đó là: Ở trong thai mẹ thị hiện ban đầu phát bồ đề tâm, cho đến bậc quán đảnh. Ở trong thai mẹ thị hiện trụ ở cõi trời Đâu Suất. Ở trong thai mẹ thị hiện sơ sinh. Ở trong thai mẹ thị hiện bậc đồng tử. Ở trong thai mẹ thị hiện nơi cung vua. Ở trong thai mẹ thị hiện xuất gia. Ở trong thai mẹ thị hiện khổ hạnh, đi đến đạo tràng, thành Đẳng Chánh Giác. Ở trong thai mẹ thị hiện chuyển pháp luân. Ở trong thai mẹ thị hiện vào Niết Bàn. Ở trong thai mẹ thị hiện đại vi tế, đó là: Tất cả Bồ Tát hạnh, tất cả Như Lai tự tại thần lực, vô lượng môn khác nhau.

Phật tử! Đó là mười thứ cõi vi tế ở trong thai mẹ của đại Bồ Tát. Nếu các Bồ Tát an trụ pháp nầy, thì sẽ đắc được đại trí huệ cõi vi tế vô thượng của Như Lai.

Phật tử ! Đại Bồ Tát có mười thứ sinh. Những gì là mười ?

Đó là : Xa lìa ngu si, chánh niệm chánh tri mà sinh. Phóng lưới đại quang minh, chiếu khắp ba ngàn đại thiên thế giới mà sinh. Trụ cõi cuối cùng, càng không thọ thân sau mà sinh. Chẳng sinh, chẳng khởi mà sinh. Biết ba cõi như huyễn mà sinh. Trong mười phương thế giới khắp hiện thân mà sinh. Trí nhất thiết trí thân mà sinh. Phóng tất cả Phật quang minh, khắp giác ngộ tất cả thân chúng sinh mà sinh. Nhập đại trí quán sát tam muội thân mà sinh.

Phật tử ! Khi Bồ Tát sinh thì chấn động tất cả cõi Phật, giải thoát tất cả chúng sinh, diệt trừ tất cả đường ác, che lấp tất cả các ma, vô lượng Bồ Tát đều đến tụ hội.

Phật tử ! Đó là mười thứ sinh của Đại Bồ Tát, vì điều phục chúng sinh, mà thị hiện như vậy.

Phật tử ! Đại Bồ Tát do mười việc, mà thị hiện mỉm cười tâm tự thệ. Những gì là mười ?

Đó là : Đại Bồ Tát nghĩ rằng : Tất cả thế gian chìm đắm trong vũng bùn ái dục, trừ một mình ta ra, không ai có thể cứu giúp, biết như vậy rồi, vui vẻ mỉm cười tâm tự thệ.

Lại nghĩ rằng : Tất cả thế gian bị phiền não làm mù loà, chỉ có ta khiến cho họ đầy đủ trí huệ, biết như vậy rồi, vui vẻ mỉm cười tâm tự thệ.

Lại nghĩ rằng : Nay ta vì thân giả danh nầy, sẽ đắc được pháp thân vô thượng Như Lai đầy khắp ba đời. Biết như vậy rồi, vui vẻ mỉm cười tâm tự thệ.

Bấy giờ Bồ Tát dùng mắt không chướng ngại, quán khắp mười phương hết thảy trời Phạm Thiên, cho đến tất cả trời Đại Tự Tại, bèn nghĩ như vầy : Những chúng sinh nầy, đều tự cho rằng là có đại trí lực. Biết như vậy rồi, vui vẻ mỉm cười tâm tự thệ.

Bấy giờ đại Bồ Tát quán các chúng sinh, từ lâu đã trồng căn lành, nay đều thối lùi mai một. Biết như vậy rồi, vui vẻ mỉm cười tâm tự thệ.

Bồ Tát quán thấy hạt giống thế gian, gieo trồng tuy ít, mà đắc được quả rất nhiều. Biết như vậy rồi, vui vẻ mỉm cười tâm tự thệ.

Bồ Tát quán thấy tất cả chúng sinh, được Phật giáo hoá, tất sẽ được lợi ích. Biết như vậy rồi, vui vẻ mỉm cười tâm tự thệ.

Bồ Tát quán thấy Bồ Tát đồng hành trong đời quá khứ, nhiễm trước việc khác, chẳng đắc được Phật pháp công đức rộng lớn. Biết như vậy rồi, vui vẻ mỉm cười tâm tự thệ.

Bồ Tát quán sát cùng nhau tụ hội trong đời quá khứ, chư Thiên loài người, đến nay do ở tại địa vị phàm phu, không thể xả lìa, cũng không nhàm mỏi. Biết như vậy rồi, vui vẻ mỉm cười tâm tự thệ.

Bấy giờ Bồ Tát được quang minh của tất cả Như Lai chiếu đến, càng thêm hân hoan, vui vẻ mỉm cười tâm tự thệ. Đó là mười.

Phật tử ! Bồ Tát vì điều phục chúng sinh, mà thị hiện như vậy.

Phật tử ! Đại Bồ Tát do mười việc, mà thị hiện đi bảy bước. Những gì là mười ?

Đó là : Vì hiện sức lực của Bồ Tát, mà thị hiện đi bảy bước. Vì hiện bố thí bảy Thánh tài, mà thị hiện đi bảy bước. Vì viên mãn nguyện của địa thần, mà thị hiện đi bảy bước. Vì hiện vượt ba cõi, mà thị hiện đi bảy bước. Vì hiện hạnh tối thắng của Bồ Tát, vượt qua hạnh voi chúa, trâu chúa, sư tử chúa, mà thị hiện đi bảy bước. Vì hiện tướng bậc kim cang, mà thị hiện đi bảy bước. Vì hiện muốn ban cho chúng sinh sức dũng mãnh, mà thị hiện đi bảy bước. Vì hiện tu hành bảy giác bảo, mà thị hiện đi bảy bước. Vì hiện đắc pháp không do người khác dạy, mà thị hiện đi bảy bước. Vì hiện nơi thế gian tối thắng không ai sánh bằng, mà thị hiện đi bảy bước. Đó là mười.

Phật tử ! Bồ Tát vì điều phục chúng sinh, nên thị hiện như vậy.

Phật tử ! Đại Bồ Tát do mười việc mà hiện thân đồng tử. Những gì là mười ?

Đó là : Vì hiện thông đạt tất cả văn tự, toán số, hoạ thư, ấn tỉ, đủ thứ nghề nghiệp thế gian, mà hiện thân đồng tử.

Vì hiện thông đạt các thứ nghệ thuật, voi ngựa xe, bắn cung, kiếm kích, đủ thứ nghề nghiệp thế gian, mà hiện thân đồng tử.

Vì hiện thông đạt tất cả văn bút đàm luận cờ nhạc, đủ thứ những việc thế gian, mà hiện thân đồng tử.

Vì hiện xa lìa các lỗi lầm thân lời ý nghiệp, mà hiện thân đồng tử.

Vì hiện nhập môn thiền định trụ Niết Bàn, khắp cùng mười phương vô lượng thế giới, mà hiện thân đồng tử.

Vì hiện sức lực của mình hơn hẳn tất cả chư Thiên, Long, Dạ Xoa, Càn Thát Bà, A Tu La, Khẩn Na La, Ma Hầu La Già, Thích Phạm Hộ Thế, người, chẳng phải người, mà hiện thân đồng tử.

Vì hiện Bồ Tát sắc tướng oai quang, hơn hẳn tất cả Thích Phạm Hộ Thế, mà hiện thân đồng tử.

Vì khiến cho chúng sinh tham đắm dục lạc hoan hỉ pháp lạc, mà hiện thân đồng tử.

Vì tôn trọng chánh pháp, siêng cúng dường Phật, khắp cùng mười phương tất cả thế giới, mà hiện thân đồng tử.

Vì hiện được Phật gia bị, được pháp quang minh, mà hiện thân đồng tử. Đó là mười.

Phật tử ! Đại Bồ Tát hiện thân đồng tử rồi, do mười việc mà hiện ở cung vua. Những gì là mười ?

Đó là : Vì khiến cho căn lành của chúng sinh đồng hành đời quá khứ thành thục, mà hiện ở cung vua.

Vì hiển bày sức căn lành của Bồ Tát, mà hiện ở cung vua.

Vì các trời người tham đắm đồ vui thích, thị hiện đồ vui thích đại oai đức của Bồ Tát, mà hiện ở cung vua.

Vì thuận tâm chúng sinh đời năm trược, mà hiện ở cung vua.

Vì hiện sức đại oai đức của Bồ Tát, có thể nơi thâm cung nhập tam muội, mà hiện ở cung vua.

Vì khiến cho chúng sinh đồng nguyện đời trước viên mãn ý của họ, mà hiện ở cung vua.

Vì muốn khiến cho cha mẹ thân bằng quyến thuộc viên mãn sở nguyện, mà hiện ở cung vua.

Vì muốn dùng kỹ nhạc vang ra diệu âm thanh, cúng dường tất cả các Như Lai, mà hiện ở cung vua.

Vì muốn ở nội cung trụ tam muội vi diệu, ban đầu từ thành Phật, cho đến Niết Bàn, đều thị hiện, mà hiện ở cung vua.

Vì tuỳ thuận giữ gìn các Phật pháp, mà hiện ở cung vua. Đó là mười. Thân Bồ Tát cuối cùng thị hiện ở cung vua như vậy rồi, sau đó xuất gia.

Phật tử ! Đại Bồ Tát do mười việc, mà thị hiện xuất gia. Những gì là mười ?

Đó là : Vì chán ở nhà, mà thị hiện xuất gia. Vì chúng sinh chấp trước nhà, khiến cho họ xả lìa, mà thị hiện xuất gia. Vì tuỳ thuận tin ưa đạo Thánh nhân, mà thị hiện xuất gia. Vì tuyên dương tán thán công đức xuất gia, mà thị hiện xuất gia. Vì hiển bày vĩnh viễn lìa cái thấy hai bên, mà thị hiện xuất gia. Vì khiến cho chúng sinh lìa dục lạc ngã lạc, mà thị hiện xuất gia. Vì trước hiện tướng thoát khỏi ba cõi, mà thị hiện xuất gia. Vì hiện tự tại chẳng lệ thuộc người khác, mà thị hiện xuất gia. Vì hiển bày sẽ đắc được pháp mười lực vô uý của Như Lai, mà thị hiện xuất gia. Vì thân cuối cùng của Bồ Tát pháp phải như vậy, mà thị hiện xuất gia. Đó là mười. Bồ Tát nhờ đó mà điều phục chúng sinh.

Phật tử ! Đại Bồ Tát do mười việc, mà thị hiện tu khổ hạnh. Những gì là mười ?

Đó là : Vì thành tựu chúng sinh kém hiểu biết, mà thị hiện tu khổ hạnh. Vì trừ chúng sinh tà kiến, mà thị hiện tu khổ hạnh. Vì chúng sinh chẳng tin nghiệp báo, khiến cho họ thấy nghiệp báo, mà thị hiện tu khổ hạnh. Vì tuỳ thuận thế giới tạp nhiễm, pháp phải như vậy, mà thị hiện tu khổ hạnh. Vì thị hiện nhẫn chịu khổ nhọc siêng tu đạo, mà thị hiện tu khổ hạnh. Vì khiến cho chúng sinh thích cầu pháp, mà thị hiện tu khổ hạnh. Vì chúng sinh tham đắm dục lạc ngã lạc, mà thị hiện tu khổ hạnh. Vì hiển bày Bồ Tát khởi hạnh thù thắng, cho đến đời cuối cùng, vẫn chẳng bỏ sự siêng năng tinh tấn, mà thị hiện tu khổ hạnh. Vì khiến cho chúng sinh ưa pháp tịch tĩnh tăng trưởng căn lành, mà thị hiện tu khổ hạnh. Vì chư Thiên người đời các căn chưa thành thục, đợi lúc thành thục, mà thị hiện tu khổ hạnh. Đó là mười.

Bồ Tát nhờ phương tiện nầy, mà điều phục tất cả chúng sinh.

Phật tử ! Đại Bồ Tát đi đến Đạo Tràng có mười việc. Những gì là mười ?

Đó là : Khi đi đến Đạo Tràng, thì chiếu sáng khắp tất cả thế giới.

Khi đi đến Đạo Tràng, thì chấn động tất cả thế giới.

Khi đi đến Đạo Tràng, thì trong tất cả thế giới khắp hiện thân Ngài.

Khi đi đến Đạo Tràng, thì giác ngộ tất cả Bồ Tát và tất cả chúng sinh đồng hành trong quá khứ.

Khi đi đến Đạo Tràng, thì thị hiện Đạo Tràng tất cả đều trang nghiêm.

Khi đi đến Đạo Tràng, thì tuỳ sở thích của chúng sinh mà vì họ hiện thân, đủ thứ oai nghi, và cây bồ đề tất cả đều trang nghiêm.

Khi đi đến Đạo Tràng, thì hiện thấy mười phương tất cả Như Lai.

Khi đi đến Đạo Tràng, thì dở chân hạ chân, thường nhập tam muội, niệm niệm thành Phật, không có vượt cách.

Khi đi đến Đạo Tràng, thì tất cả chư Thiên, Long, Dạ Xoa, Càn Thát Bà, A Tu La, Ca Lâu La, Khẩn Na La, Ma Hầu La Già, Thích Phạm Hộ Thế, tất cả các vị vua, đều không biết nhau, mà đều dâng lên đủ thứ đồ cúng dường thượng diệu.

Khi đi đến Đạo Tràng, thì dùng trí vô ngại quán khắp tất cả các Như Lai, trong tất cả thế giới tu Bồ Tát hạnh mà thành Chánh Giác. Đó là mười. Bồ Tát dùng đây để giáo hoá chúng sinh.

Phật tử ! Đại Bồ Tát ngồi đạo tràng, có mười việc. Những gì là mười ?

Đó là : Khi ngồi đạo tràng, thì có đủ thứ chấn động tất cả thế giới. Khi ngồi đạo tràng thì bình đẳng chiếu sáng tất cả thế giới. Khi ngồi đạo tràng, thì diệt trừ khổ tất cả cõi ác. Khi ngồi đạo tràng, thì khiến cho tất cả thế giới kim cang sở thành. Khi ngồi đạo tràng, thì quán khắp toà sư tử của tất cả chư Phật Như Lai. Khi ngồi đạo tràng, thì tâm như hư không chẳng có sự phân biệt. Khi ngồi đạo tràng, thì tuỳ theo chỗ đáng hiện thân oai nghi. Khi ngồi đạo tràng, thì tuỳ thuận an trụ kim cang tam muội. Khi ngồi đạo tràng, thì thọ thần lực gia trì thanh tịnh diệu xứ của tất cả Như Lai. Khi ngồi đạo tràng, thì Phật dùng sức căn lành của mình, đều gia bị cho tất cả chúng sinh. Đó là mười.

Phật tử ! Đại Bồ Tát khi ngồi đạo tràng, thì có mười việc kỳ đặc chưa từng có. Những gì là mười ?

Phật tử ! Đại Bồ Tát khi ngồi đạo tràng, thì tất cả Như Lai mười phương thế giới, đều hiện ra ở trước. Đều dơ tay phải mà khen ngợi rằng : Lành thay ! Lành thay ! Vô thượng Đạo sư. Đó là việc chưa từng có thứ nhất.

Đại Bồ Tát khi ngồi đạo tràng, thì tất cả Như Lai thảy đều hộ niệm, ban cho Bồ Tát oai lực. Đó là việc chưa từng có thứ hai.

Đại Bồ Tát khi ngồi đạo tràng, thì các chúng Bồ Tát đồng tu đời quá khứ, đều đến vây quanh, đem đủ thứ đồ trang nghiêm, cung kính cúng dường. Đó là việc chưa từng có thứ ba.

Đại Bồ Tát khi ngồi đạo tràng, thì cỏ cây lùm rừng trong tất cả thế giới, các vật vô tình, đều khom mình thấp bóng, hướng về đạo tràng. Đó là việc chưa từng có thứ tư.

Đại Bồ Tát khi ngồi đạo tràng, thì nhập tam muội tên là Quán sát pháp giới. Sức tam muội đó, hay khiến cho tất cả các hạnh của Bồ Tát, đều được viên mãn. Đó là việc chưa từng có thứ năm.

Đại Bồ Tát khi ngồi đạo tràng, thì đắc được Đà La Ni, tên là Tối thượng ly cấu diệu quang hải tạng, hay thọ mây lớn mưa pháp của tất cả chư Phật Như Lai. Đó là việc chưa từng có thứ sáu.

Đại Bồ Tát khi ngồi đạo tràng, thì dùng sức oai đức, hiện ra đồ cúng thượng diệu, cúng dường khắp chư Phật trong tất cả thế giới. Đó là việc chưa từng có thứ bảy.

Đại Bồ Tát khi ngồi đạo tràng, thì trụ trí tối thắng, đều hiện rõ biết các căn ý hành của tất cả chúng sinh. Đó là việc chưa từng có thứ tám.

Đại Bồ Tát khi ngồi đạo tràng, thì nhập tam muội tên là Thiện giác. Sức tam muội đó, hay khiến cho thân của Bồ Tát đầy khắp ba đời, tận cõi hư không tất cả thế giới. Đó là việc chưa từng có thứ chín.

Đại Bồ Tát khi ngồi đạo tràng, thì đắc được đại trí vô ngại ly cấu quang minh, khiến cho thân nghiệp của Bồ Tát vào khắp ba đời. Đó là việc chưa từng có thứ mười.

Phật tử ! Đó là mười việc kỳ đặc chưa từng có của Bồ Tát khi ngồi đạo tràng.

Phật tử ! Đại Bồ Tát khi ngồi đạo tràng, thì do quán mười thứ nghĩa, mà thị hiện hàng ma. Những gì là mười ?

Đó là : Vì chúng sinh đời ác trược thích đấu tranh, vì muốn hiển bày sức oai đức của Bồ Tát, mà thị hiện hàng ma.

Vì chư Thiên, người đời, có kẻ hoài nghi, vì dứt nghi của họ, mà thị hiện hàng ma.

Vì giáo hoá điều phục các ma quân, mà thị hiện hàng ma.

Vì muốn khiến cho chư Thiên, người đời, kẻ thích quân trận, đều tụ đến xem, tâm được điều phục, mà thị hiện hàng ma.

Vì hiển bày oai lực của Bồ Tát, trên thế gian không ai địch nổi, mà thị hiện hàng ma.

Vì muốn phát khởi sức dũng mãnh của tất cả chúng sinh, mà thị hiện hàng ma.

Vì thương xót các chúng sinh đời vị lai, mà thị hiện hàng ma.

Vì muốn hiển bày cho đến đạo tràng do có quân ma đến xúc não, nhờ đó mới vượt qua được cảnh giới ma, mà thị hiện hàng ma.

Vì hiển bày phiền não nghiệp dụng yếu kém, đại từ căn lành thế lực mạnh mẽ, mà thị hiện hàng ma.

Vì muốn tuỳ thuận pháp hành thế giới ác trược, mà thị hiện hàng ma. Đó là mười.

Phật tử ! Đại Bồ Tát có mười thứ thành Như Lai lực. Những gì là mười ?

Đó là : Vì vượt qua tất cả các ma phiền não nghiệp, nên thành Như Lai lực. Vì đầy đủ tất cả Bồ Tát hạnh du hí tất cả môn tam muội của Bồ Tát, nên thành Như Lai lực. Vì đầy đủ tất cả thiền định rộng lớn của Bồ Tát, nên thành Như Lai lực. Vì viên mãn tất cả pháp trắng tịnh trợ đạo, nên thành Như Lai lực. Vì đắc được tất cả pháp trí huệ quang minh khéo tư duy phân biệt, nên thành Như Lai lực. Vì thân khắp cùng tất cả thế giới, nên thành Như Lai lực. Vì chỗ vang ra lời nói âm thanh, đều đồng với tất cả tâm chúng sinh, nên thành Như Lai lực. Vì hay dùng thần lực gia trì tất cả, nên thành Như Lai lực. Vì thân miệng ý nghiệp đồng với chư Phật ba đời, không có sự khác biệt, ở trong một niệm thấu rõ pháp ba đời, nên thành Như Lai lực. Vì đắc được thiện giác trí tam muội, đủ mười lực của Như Lai, đó là : Xứ phi xứ trí lực, cho đến lậu tận trí lực, nên thành Như Lai lực. Đó là mười. Nếu các Bồ Tát đủ mười lực nầy, thì gọi là Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác.

Phật tử ! Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác chuyển đại pháp luân, có mười việc. Những gì là mười ?

Một là đầy đủ trí huệ thanh tịnh bốn vô uý. Hai là sinh ra bốn biện tài tuỳ thuận âm thanh. Ba là khéo hay khai xiểng tướng bốn chân đế. Bốn là tuỳ thuận vô ngại giải thoát của chư Phật. Năm là hay khiến tâm chúng sinh đều tin thanh tịnh. Sáu là hết thảy lời nói đều chẳng tổn hại, hay nhổ mũi tên độc các khổ của chúng sinh. Bảy là dùng đại bi nguyện lực gia trì. Tám là tuỳ thuận vang ra âm thanh, khắp cùng mười phương tất cả thế giới. Chín là trong A tăng kỳ kiếp, nói pháp không dứt. Mười là tuỳ chỗ nói pháp, đều hay sinh khởi căn lực giác đạo, thiền định giải thoát, tam muội các pháp.

Phật tử ! Chư Phật Như Lai chuyển bánh xe pháp, có vô lượng việc như vậy.

Phật tử ! Khi Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác chuyển bánh xe pháp, do mười việc, nên ở trong tâm chúng sinh gieo trồng pháp trắng tịnh, không luống qua. Những gì là mười ?

Đó là : Vì nguyện lực quá khứ. Vì đại bi nhiếp trì. Vì không bỏ chúng sinh. Vì trí huệ tự tại, tuỳ sự ưa thích, mà vì họ thuyết pháp. Vì rất đúng thời, chưa từng thất thời. Vì tuỳ sự thích nghi, không vọng thuyết. Vì trí huệ biết ba đời, khéo biết rõ. Vì thân tối thắng, không ai sánh bằng. Vì lời lẽ tự tại, không thể dò được. Vì trí huệ tự tại, tuỳ sự nói ra, đều khai ngộ. Đó là mười.

Phật tử ! Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác làm Phật sự rồi, do quán mười nghĩa, mà thị hiện Niết Bàn. Những gì là mười ?

Đó là : Vì thị hiện tất cả hành, thật là vô thường. Vì thị hiện tất cả hữu vi chẳng an ổn. Vì thị hiện đại Niết Bàn là nơi an ổn, không có sự sợ hãi. Vì các trời người ưa chấp sắc thân, nên vì họ hiện sắc thân là pháp vô thường, khiến cho họ nguyện trụ pháp thân thanh tịnh. Vì thị hiện lực vô thường không thể chuyển. Vì thị hiện tất cả hữu vi chẳng tuỳ tâm trụ, chẳng tự tại. Vì thị hiện tất cả ba cõi đều như huyễn hoá, chẳng kiên cố. Vì thị hiện tánh Niết Bàn, rốt ráo kiên cố, không thể hoại. Vì thị hiện tất cả pháp không sinh, không khởi, mà có tụ tập tướng tán hoại.

Phật tử ! Chư Phật Thế Tôn làm Phật sự rồi, sở nguyện viên mãn rồi, chuyển bánh xe pháp rồi, người đáng hoá độ, đều hoá độ xong rồi. Có các Bồ Tát đáng thọ tôn hiệu, thọ ký thành tựu rồi. Pháp phải như vậy, vào nơi đại Niết Bàn không biến đổi.

Phật tử ! Đó là Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác quán mười nghĩa.

Phật tử ! Pháp môn nầy tên là Bồ Tát quảng đại thanh tịnh hạnh. Vô lượng chư Phật đều cùng tuyên nói, khiến cho bậc trí thấu rõ vô lượng nghĩa, đều sinh hoan hỉ, khiến cho tất cả Bồ Tát đại nguyện đại hạnh đều được tiếp tục.

Phật tử ! Nếu có chúng sinh nghe được pháp nầy, nghe rồi tin hiểu, hiểu rồi tu hành, thì sớm sẽ được thành tựu A nậu đa la tam miệu tam bồ đề. Tại sao ? Vì như lời nói mà tu hành.

Phật tử ! Nếu các Bồ Tát chẳng như lời nói mà tu hành, thì nên biết người đó sẽ xa lìa Phật bồ đề. Cho nên Bồ Tát nên như lời nói mà tu hành.

Phật tử ! Tất cả Bồ Tát đó nơi công đức hành, quyết định nghĩa hoa, khắp vào tất cả pháp, khắp sinh ra nhất thiết trí, vượt qua các thế gian, lìa khỏi đạo nhị thừa, chẳng cùng ở với tất cả chúng sinh, đều chiếu rõ tất cả pháp môn, tăng trưởng căn lành xuất thế của chúng sinh, lìa pháp môn phẩm thế gian. Đáng tôn trọng, đáng nghe thọ, đáng tụng trì, đáng tư duy, đáng nguyện ưa thích, đáng tu hành. Nếu được như vậy, thì nên biết người đó sớm được A nậu đa la tam miệu tam bồ đề.

Khi nói phẩm nầy, thì nhờ thần lực của Phật và pháp môn nầy pháp như vậy, nên mười phương vô lượng vô biên A tăng kỳ thế giới, đều đại chấn động, đại quang minh chiếu khắp.

Bấy giờ, mười phương chư Phật đều hiện ra ở trước Bồ Tát Phổ Hiền, khen rằng : Lành thay ! Lành thay ! Phật tử ! Ông mới có thể nói công đức hành xứ, quyết định nghĩa hoa, của các Bồ Tát đó, vào khắp tất cả Phật pháp, pháp môn phẩm xuất thế gian.

Phật tử ! Ông đã khéo học pháp nầy, khéo nói pháp nầy. Ông dùng oai lực hộ trì pháp nầy. Chúng ta chư Phật thảy đều tuỳ hỉ. Như chúng ta chư Phật tuỳ hỉ nơi ông, tất cả chư Phật cũng đều như thế.

Phật tử ! Chúng ta chư Phật, đều cùng đồng tâm, hộ trì kinh nầy, khiến cho các chúng Bồ Tát hiện tại, vị lai, ai chưa từng nghe, đều sẽ được nghe.

Bấy giờ, đại Bồ Tát Phổ Hiền nương thần lực của Phật, quán sát mười phương tất cả đại chúng, cho đến khắp cùng pháp giới, mà nói kệ rằng :

Trong vô lượng kiếp tu khổ hạnh

Từ vô lượng Phật chánh pháp sinh

Khiến vô lượng chúng trụ bồ đề

Hạnh vô đẳng kia nghe tôi nói.

Cúng vô lượng Phật xả chấp trước

Rộng độ quần sinh chẳng nghĩ tưởng

Cầu công đức Phật tâm không nương

Thắng diệu hạnh kia nay tôi nói.

Lìa ma ba cõi nghiệp phiền não

Đủ Thánh công đức hạnh tối thắng

Diệt các si hoặc tâm tịch nhiên

Nay tôi nói hành đạo của kia.

Vĩnh lìa thế gian các giả huyễn

Đủ thứ biến hoá bày chúng sinh

Tâm sinh trụ diệt hiện các việc

Nói kia tu hành khiến chúng vui.

Thấy các chúng sinh sinh già chết

Phiền não lo khổ luôn trói buộc

Muốn khiến giải thoát dạy phát tâm

Công đức hạnh kia nên nghe thọ.

Thí giới nhẫn tấn thiền trí huệ

Phương tiện từ bi hỉ xả thảy

Trăm ngàn vạn kiếp thường tu hành

Công đức vị kia ông nên nghe.

Ngàn vạn ức kiếp cầu bồ đề

Hết thảy thân mạng đều không xẻn

Nguyện ích quần sinh không vì mình

Hạnh từ mẫn kia nay tôi nói.

Vô lượng kiếp nói công đức kia

Như biển một giọt chưa là ít

Công đức vô tỉ không thể dụ

Nhờ Phật oai thần nay lược nói.

Tâm kia chẳng cao thấp

Cầu đạo không nhàm mỏi

Khắp khiến các chúng sinh

Trụ thiện tăng tịnh pháp.

Trí huệ khắp lợi ích

Như cây như sông suối

Cũng như nơi đại địa

Chỗ nương tựa tất cả.

Bồ Tát như hoa sen

Gốc từ cộng an ổn

Trí huệ là các nhuỵ

Giới phẩm là hương khiết.

Phật phóng pháp quang minh

Khiến kia được khai nở

Chẳng chấp nước hữu vi

Kẻ thấy đều vui mừng.

Bồ Tát cây diệu pháp

Sinh nơi đất tâm thẳng

Giống: tin, gốc: từ bi

Trí huệ dùng làm thân.

Bồ Tát sư tử vương

Pháp trắng tịnh làm thân

Bốn đế dùng làm chân

Chánh niệm dùng làm cổ.

Mắt: từ, đầu: trí huệ

Đảnh vấn lụa giải thoát

Trong hang thắng nghĩa không

Rống pháp chúng ma sợ

Bồ Tát là thương chủ

Thấy khắp các quần sinh

Trong sinh tử hoang dã

Nơi phiền não hiểm ác.

Bị ma tặc nhiếp lấy

Si mù mất chánh đạo

Chỉ họ đường chánh thẳng

Khiến vào thành vô uý.

Bồ Tát thấy chúng sinh

Ba độc bệnh phiền não

Đủ thứ các khổ não

Bị đốt nấu lâu dài.

Vì phát tâm đại bi

Rộng nói môn đối trị

Tám vạn bốn ngàn thứ

Diệt trừ các bệnh khổ.

Bồ Tát là Pháp Vương

Chánh đạo hoá chúng sinh

Khiến xa ác tu thiện

Chuyên cầu công đức Phật.

Tất cả chỗ chư Phật

Quán đảnh thọ tôn ký

Rộng thí các Thánh tài

Bồ đề phần trân bảo.

Bồ Tát chuyển pháp luân

Như chỗ đức Phật chuyển

Giới: trục, gọng: tam muội

Trí: trang nghiêm, huệ: kiếm.

Phá trừ giặc phiền não

Cũng dẹp những ma oán

Tất cả các ngoại đạo

Vừa thấy liền tan rã.

Bồ Tát biển trí huệ

Sâu rộng không bờ mé

Vị chánh pháp tràn đầy

Báu giác phần sung mãn.

Đại tâm không bờ mé

Nhất thiết trí thuỷ triều

Chúng sinh khó dò được

Diễn nói không hết được.

Bồ Tát núi Tu Di

Vượt qua nơi thế gian

Đỉnh thần thông tam muội

Đại tâm an bất động.

Nếu có ai gần gũi

Đều đồng trí huệ sắc

Hơn hẳn các cảnh giới

Tất cả đều thấy được.

Bồ Tát như kim cang

Chí cầu nhất thiết trí

Tín tâm và khổ hạnh

Kiên cố không thể động.

Tâm Ngài không sợ hãi

Lợi ích các quần sinh

Các ma và phiền não

Tất cả đều tiêu diệt.

Bồ Tát đại từ bi

Ví như mây dày kín

Tam minh phát ánh chớp

Thần túc chấn tiếng sấm.

Khắp dùng bốn biện tài

Mưa nước tám công đức

Thấm nhuần khắp tất cả

Khiến trừ nóng phiền não.

Bồ Tát: thành chánh pháp

Bát Nhã dùng làm tường

Hổ thẹn làm hào sâu

Trí huệ dùng ngăn địch.

Rộng mở cửa giải thoát

Chánh niệm luôn phòng thủ

Bốn đế đường bằng phẳng

Sáu thông gậy tập binh.

Lại dựng pháp tràng lớn

Bao quanh khắp dưới thành

Ba cõi các chúng ma

Tất cả không vào được.

Bồ Tát: chim cánh vàng

Như ý  làm chân cứng

Phương tiện: cánh dũng mãnh

Từ bi: mắt tịnh sáng.

Trụ cây nhất thiết trí

Quán ba cõi biển cả

Bắt lấy rồng trời người

Đặc để bờ Niết Bàn.

Bồ Tát: chánh pháp nhựt

Xuất hiện nơi thế gian

Giới phẩm vầng nhựt tròn

Thần túc đi mau lẹ.

Trí huệ quang chiếu sáng

Tăng trưởng thuốc căn lực

Diệt trừ tối phiền não

Khô cạn biển ái dục.

Bồ Tát trí: ánh trăng

Pháp giới làm vầng trăng

Lơ lửng trên bầu trời

Thế gian thảy đều thấy.

Trong tâm thức ba cõi

Tuỳ thời có tăng giảm

Trong tinh tú nhị thừa

Tất cả không sánh bằng.

Bồ Tát đại Pháp Vương

Công đức trang nghiêm thân

Tướng tốt đều đầy đủ

Trời người đều chiêm ngưỡng.

Phương tiện mắt thanh tịnh

Trí huệ chày kim cang

Nơi pháp được tự tại

Dùng đạo hoá quần sinh.

Bồ Tát Đại Phạm Vương

Tự tại vượt ba cõi

Nghiệp hoặc đều đã dứt

Từ xả đều đầy đủ.

Nơi nơi thị hiện thân

Dùng pháp âm khai ngộ

Ở trong ba cõi đó

Nhổ gốc rễ tà kiến.

Bồ Tát Trời Tự Tại

Vượt qua khỏi sinh tử

Cảnh giới thường thanh tịnh

Trí huệ không thối chuyển.

Tuyệt những đạo thừa dưới

Thọ các pháp quán đảnh

Công đức trí huệ đủ

Danh xưng đâu cũng nghe.

Bồ Tát trí huệ tâm

Thanh tịnh như hư không

Không tánh không chỗ nương

Tất cả bất khả đắc.

Có sức đại tự tại

Thành tựu việc thế gian

Tự đủ hạnh thanh tịnh

Khiến chúng sinh cũng thế.

Bồ Tát đất phương tiện

Lợi ích các chúng sinh

Bồ Tát nước từ bi

Rửa sạch những phiền não.

Bồ Tát lửa trí huệ

Đốt những củi hoặc tập

Bồ Tát gió vô trụ

Du hành ba cõi không.

Bồ Tát như châu báu

Hay cứu khổ bần cùng

Bồ Tát như kim cang

Tiêu diệt thấy điên đảo.

Bồ Tát như anh lạc

Trang nghiêm thân ba cõi

Bồ Tát như ma ni

Tăng trưởng tất cả hạnh.

Bồ Tát đức như hoa

Toả hương bồ đề phần

Bồ Tát nguyện : tràng hoa

Luôn quấn đầu chúng sinh.

Bồ Tát tịnh giới hương

Kiên trì không khuyết phạm

Bồ Tát trí hương đốt

Xông khắp trong ba cõi.

Bồ Tát lực như trướng

Hay ngăn bụi phiền não

Bồ Tát trí như tràng

Hay phá địch ngã mạn.

Diệu hạnh làm gấm thêu

Trang nghiêm nơi trí huệ

Tàm quý làm y phục

Khắp che các quần sinh.

Bồ Tát thừa vô ngại

Ngồi đó ra ba cõi

Bồ Tát voi sức lớn

Tâm ý khéo điều phục.

Bồ Tát: ngựa thần túc

Bay đi vượt các cõi

Bồ Tát nói pháp rồng

Khắp mưa tâm chúng sinh.

Bồ Tát: hoa ưu đàm

Thế gian khó gặp được

Bồ Tát: đại dũng tướng

Các ma đều điều phục.

Bồ Tát chuyển pháp luân

Giống như là Phật chuyển

Bồ Tát: đèn phá tối

Chúng sinh thấy chánh đạo.

Bồ Tát: sông công đức

Luôn chảy thuận chánh đạo

Bồ Tát: cầu tinh tấn

Rộng độ các quần sinh.

Đại trí với hoằng thệ

Cùng làm thuyền vững chắc

Tiếp dẫn các chúng sinh

An trí bờ bồ đề.

Bồ Tát: vườn du hí

Chúng sinh vui chân thật

Bồ Tát: hoa giải thoát

Trang nghiêm cung điện trí.

Bồ Tát như thuốc hay

Diệt trừ bệnh phiền não

Bồ Tát như núi Tuyết

Sinh ra thuốc trí huệ.

Bồ Tát đồng với Phật

Giác ngộ các quần sinh

Tâm Phật không việc khác

Chánh Giác giác thế gian.

Như sở cầu của Phật

Bồ Tát cầu như thế

Cũng như nhất thiết trí

Dùng trí vào phổ môn.

Bồ Tát khéo khai đạo

Tất cả các quần sinh

Bồ Tát tự nhiên giác

Cảnh giới nhất thiết trí.

Bồ Tát vô lượng lực

Thế gian không hoại được

Bồ Tát vô uý trí

Biết chúng sinh và pháp.

Tất cả các thế gian

Sắc tướng đều khác biệt

Âm thanh và danh từ

Đều phân biệt biết được.

Tuy lìa nơi danh sắc

Mà hiện đủ thứ tướng

Tất cả các chúng sinh

Không thể dò đạo đó.

Công đức nhiều như vậy

Bồ Tát đều thành tựu

Rõ tánh đều vô tánh

Có, không chẳng chấp trước.

Như vậy nhất thiết trí

Vô tận không chỗ nương

Nay tôi sẽ diễn nói

Khiến chúng sinh hoan hỉ.

Tuy biết tướng các pháp

Như huyễn đều không tịch

Mà dùng tâm bi nguyện

Và Phật oai thần lực.

Hiện thần thông biến hoá

Đủ thứ vô lượng việc

Các công đức như vậy

Các ông nên nghe thọ.

Một thân hay thị hiện

Vô lượng thân khác nhau

Không tâm không cảnh giới

Ứng khắp tất cả chúng.

Trong một tiếng diễn đủ

Tất cả các thứ tiếng

Pháp ngôn ngữ chúng sinh

Tuỳ loại đều làm được.

Vĩnh lìa thân phiền não

Mà hiện thân tự tại

Biết pháp không thể nói

Mà làm đủ thứ nói.

Tâm ấy thường tịch diệt

Thanh tịnh như hư không

Mà trang nghiêm khắp cõi

Thị hiện tất cả chúng.

Nơi thân không chỗ chấp

Mà hay thị hiện thân

Trong tất cả thế gian

Tuỳ ứng mà thọ sanh.

Tuy sinh tất cả nơi

Cũng chẳng trụ thọ sinh

Biết thân như hư không

Đủ thứ tuỳ tâm hiện.

Bồ Tát thân vô biên

Hiện khắp tất cả nơi

Thường cung kính cúng dường

Đấng Tối Thắng Lưỡng Túc.

Hương hoa các kỹ nhạc

Tràng phan và lọng báu

Hằng tâm thanh tịnh tâm

Cúng dường các đức Phật.

Chẳng lìa một Phật hội

Khắp ở chỗ chư Phật

Ở trong đại chúng đó

Vấn nạn nghe thọ pháp.

Nghe pháp nhập tam muội

Mỗi mỗi vô lượng môn

Khởi định cũng như thế

Thị hiện vô cùng tận.

Trí huệ xảo phương tiện

Rõ đời đều như huyễn

Mà hay hiện thế gian

Vô biên các pháp huyễn.

Thị hiện đủ thứ sắc

Cũng hiện tâm và lời

Vào trong các lưới tưởng

Mà luôn không chấp trước.

Hoặc hiện sơ phát tâm

Lợi ích nơi thế gian

Hoặc hiện tu hành lâu

Rộng lớn không bờ mé.

Thí giới nhẫn tinh tấn

Thiền định và trí huệ

Bốn phạm hạnh bốn nhiếp

Tất cả pháp tối thắng.

Hoặc hiện hạnh thành mãn

Được nhẫn không phân biệt

Hoặc hiện còn một đời

Chư Phật quán đảnh cho.

Hoặc hiện tướng Thanh Văn

Hoặc lại hiện Duyên Giác

Nơi nơi Bát Niết Bàn

Chẳng bỏ hạnh bồ đề.

Hoặc hiện làm Đế Thích

Hoặc hiện làm Phạm Vương

Hoặc Thiên nữ vây quanh

Hoặc lúc ngồi yên lặng.

Hoặc hiện làm Tỳ Kheo

Tịch tĩnh điều phục tâm

Hoặc hiện Tự Tại Vương

Thống lý pháp thế gian.

Hoặc hiện xảo thuật nữ

Hoặc hiện tu khổ hạnh

Hoặc hiện thọ năm dục

Hoặc hiện nhập các thiền.

Hoặc hiện lúc sơ sinh

Hoặc trẻ hoặc già chết

Nếu có ai nghĩ bàn

Tâm nghi phát cuồng loạn.

Hoặc hiện ở cung trời

Hoặc hiện mới giáng thần

Hoặc nhập hoặc trụ thai

Thành Phật chuyển pháp luân.

Hoặc sinh hoặc Niết Bàn

Hoặc hiện vào học đường

Hoặc ở trong thể nữ

Hoặc lìa tục tu thiền.

Hoặc ngồi cây bồ đề

Tự nhiên thành Chánh Giác

Hoặc hiện chuyển pháp luân

Hoặc hiện lúc cầu đạo.

Hoặc hiện làm thân Phật

Ngồi yên vô lượng kiếp

Hoặc tu đạo bất thối

Tích tập đủ bồ đề.

Vào sâu vô số kiếp

Thảy đều đến bờ kia

Vô lượng kiếp một niệm

Một niệm vô lượng kiếp.

Tất cả kiếp chẳng kiếp

Vì đời thị hiện kiếp

Không đến không tích tập

Thành tựu các kiếp sự.

Ở trong một hạt bụi

Thấy khắp tất cả Phật

Mười phương tất cả chỗ

Không nơi nào chẳng có.

Cõi nước pháp chúng sinh

Thứ lớp thảy đều thấy

Qua vô lượng số kiếp

Rốt ráo không hết được.

Bồ Tát biết chúng sinh

Rộng lớn không bờ mé

Một thân chúng sinh đó

Vô lượng nhân duyên khởi.

Như biết một vô lượng

Tất cả cũng đều thế

Tuỳ chỗ họ thông đạt

Dạy những người chưa học.

Đều biết căn chúng sinh

Thượng trung hạ khác nhau

Cũng biết căn chuyển khác

Đáng độ chẳng đáng độ.

Một căn tất cả căn

Triển chuyển sức nhân duyên

Vi tế đều khác biệt

Thứ lớp không tán loạn.

Lại biết họ ham hiểu

Tất cả phiền não tập

Cũng biết xưa vị nay

Hết thảy các tâm hạnh.

Thấu đạt tất cả hạnh

Không đến cũng không đi

Tức biết họ hành rồi

Vì nói pháp vô thượng.

Hạnh tạp nhiễm thanh tịnh

Đủ thứ đều biết rõ

Một niệm được bồ đề

Thành tựu nhất thiết trí.

Trụ Phật không nghĩ bàn

Rốt ráo tâm trí huệ

Một niệm đều biết được

Hạnh tất cả chúng sinh.

Bồ Tát thần thông trí

Công lực đã tự tại

Hay ở trong một niệm

Đến đi vô biên cõi.

Đến đi mau như vậy

Hết nơi vô số kiếp

Không nơi nào chẳng đến

Chẳng động phần sợi lông.

Ví như nhà huyễn thuật

Thị hiện đủ thứ sắc

Trong huyễn đó tìm cầu

Không sắc chẳng không sắc.

Bồ Tát cũng như thế

Dùng phương tiện trí huyễn

Đủ thứ đều thị hiện

Đầy dẫy nơi thế gian.

Ví như trời trăng sáng

Gương sáng tại hư không

Bóng hiện ở trong nước

Chẳng vì nước tạp nhiễm.

Bồ Tát tịnh pháp luân

Nên biết cũng như vậy

Hiện thế gian tâm nước

Chẳng vì đời tạp nhiễm.

Như người ngủ trong mộng

Tạo làm đủ thứ việc

Tuy trải ức ngàn năm

Một đêm trọn chưa hết.

Bồ Tát trụ pháp tánh

Thị hiện tất cả việc

Rốt ráo vô lượng kiếp

Một niệm trí vô tận.

Ví như trong hang núi

Cùng với giữa cung điện

Đủ thứ đều ứng vang

Mà thật không phân biệt.

Bồ Tát trụ pháp tánh

Hay dùng trí tự tại

Rộng vang tuỳ loại âm

Cũng lại không phân biệt.

Như người thấy dương diệm

Tưởng như là có nước

Chạy theo chẳng uống được

Triển chuyển càng thêm khát.

Tâm chúng sinh phiền não

Nên biết cũng như vậy

Bồ Tát khởi thương xót

Cứu họ khiến thoát khỏi.

Quán sắc như bọt nước

Thọ như bóng trên nước

Tưởng như ánh nắng gắt

Các hành như cây chuối.

Tâm thức giống như huyễn

Thị hiện đủ thứ việc

Biết các uẩn như vậy

Bậc trí không chấp trước.

Các xứ đều không tịch

Như máy móc chuyển động

Các giới tánh vĩnh lìa

Vọng hiện nơi thế gian.

Bồ Tát trụ chân thật

Tịch diệt đệ nhất nghĩa

Đủ thứ rộng tuyên dương

Mà tâm không chỗ nương.

Không đến cũng không đi

Cũng lại không có trụ

Phiền não nghiệp nhân khổ

Ba thứ luôn lưu chuyển.

Tuyệt khởi chẳng có không

Chẳng thật cũng chẳng hư

Như vậy vào trung đạo

Nói mà không chấp trước.

Hay ở trong một niệm

Hiện khắp tâm ba đời

Dục sắc vô sắc giới

Tất cả đủ thứ việc.

Tuỳ thuận ba luật nghi

Diễn nói ba giải thoát

Kiến lập đạo ba thừa

Thành tựu nhất thiết trí.

Thấu đạt xứ phi xứ

Các nghiệp và các căn

Giới giải và thiền định

Tất cả chí xứ đạo.

Túc mạng niệm thiên nhãn

Diệt trừ tất cả hoặc

Biết Phật mười thứ lực

Mà chưa thể thành tựu.

Thấu đạt các pháp không

Mà thường cầu diệu pháp

Chẳng hợp với phiền não

Mà cũng chẳng hết lậu.

Rộng biết đạo xuất ly

Mà dùng độ chúng sinh

Nơi đó được vô uý

Chẳng bỏ tu các hạnh.

Không lầm không trái đạo

Cũng chẳng mất chánh niệm

Tinh tấn được tam muội

Quán huệ không tổn giảm.

Ba tụ đều thanh tịnh

Ba đời đều thấu đạt

Đại từ thương chúng sinh

Tất cả không chướng ngại.

Do vào pháp môn nầy

Được thành hạnh như vậy

Tôi chỉ nói ít phần

Công đức nghĩa trang nghiêm.

Nếu trong vô số kiếp

Nói hạnh nầy vô tận

Nay tôi nói ít phần

Như hạt bụi đại địa.

Nương nơi Phật trí trụ

Khởi nơi tưởng kỳ đặc

Tu hành hạnh tối thắng

Đầy đủ đại từ bi.

Tinh cần tự an ổn

Giáo hoá các hàm thức

An trụ trong tịnh giới

Đủ các hạnh thọ ký.

Hay vào công đức Phật

Chúng sinh hạnh và cõi

Kiếp đời cũng đều biết

Không có tưởng nhàm mỏi.

Sai biệt trí tổng trì

Thông đạt chân thật nghĩa

Tư duy nói vô tỉ

Tịch tĩnh Đẳng Chánh Giác.

Phát nơi tâm Phổ Hiền

Và tu hạnh nguyện đó

Từ bi nhân duyên lực

Hướng đạo ý thanh tịnh.

Tu hạnh Ba La Mật

Rốt ráo tuỳ giác trí

Chứng biết lực tự tại

Thành vô thượng bồ đề.

Thành tựu trí bình đẳng

Diễn nói pháp tối thắng

Hay trì đủ diệu biện

Mau được nơi Pháp Vương.

Xa lìa các chấp trước

Diễn nói tâm bình đẳng

Sinh ra nơi trí huệ

Biến hoá được bồ đề.

Trụ trì tất cả kiếp

Bậc trí đại hoan hỉ

Thâm nhập và nương tựa

Không sợ không nghi hoặc.

Thấu đạt không nghĩ bàn

Xảo mật khéo phân biệt

Khéo nhập các tam muội

Thấy khắp cảnh giới trí.

Rốt ráo các giải thoát

Du hí các thông minh

Ràng buộc đều vĩnh lìa

Vườn rừng nơi dạo chơi.

Pháp trắng làm cung điện

Các hạnh đáng vui thích

Hiện vô lượng trang nghiêm

Nơi đời tâm bất động.

Thâm tâm khéo quán sát

Diệu biện hay khai diễn

Ấn bồ đề thanh tịnh

Trí quang chiếu tất cả.

Chỗ trụ không sánh bằng

Tâm đó chẳng hạ liệt

Lập chí như núi lớn

Gieo đức như biển sâu.

Như báu an trụ pháp

Mặc giáp tâm thệ nguyện

Phát khởi nơi việc lớn

Rốt ráo không thể hoại.

Được thọ ký bồ đề

An trụ tâm rộng lớn

Bí tạng vô cùng tận

Giác ngộ tất cả pháp.

Thế trí đều tự tại

Diệu dụng không chướng ngại

Chúng sinh tất cả cõi

Cùng với đủ thứ pháp.

Thân nguyện và cảnh giới

Trí huệ thần thông thảy

Thị hiện nơi thế gian

Vô lượng trăm ngàn ức.

Tự tại không thể chế

Lực vô uý bất cộng

Du hí và cảnh giới

Tất cả nghiệp trang nghiêm.

Các thân và các nghiệp

Lời và tịnh tu lời

Vì do được giữ gìn

Thành tựu mười thứ việc.

Bồ Tát sơ phát tâm

Cùng với tâm cùng khắp

Các căn không tán động

Đắc được căn tối thắng.

Tâm sâu tâm tăng thắng

Xa lìa sự dối trá

Đủ thứ quyết định giải

Vào khắp nơi thế gian.

Xả phiền não tập đó

Giữ đạo tối thắng nầy

Khéo tu khiến viên mãn

Sớm thành nhất thiết trí.

Lìa lùi nhập chánh vị

Quyết định chứng tịch diệt

Sinh ra đạo Phật pháp

Thành tựu hiệu công đức.

Đạo và vô lượng đạo

Cho đến trang nghiêm đạo

Thứ lớp khéo an trụ

Thảy đều không chấp trước.

Tay chân và bụng tạng

Kim cang dùng làm tâm

Mặc áo giáp từ ái

Đầy đủ binh khí gậy.

Trí: đầu, mắt: sáng suốt

Hạnh bồ đề làm tai

Giới thanh tịnh làm mũi

Diệt tối không chướng ngại.

Biện tài dùng làm lưỡi

Thân đến khắp mọi nơi

Trí tối thắng làm tâm

Đi đứng tu các nghiệp.

Đạo tràng toà sư tử

Tịnh: nằm, hư không: ở.

Tu hành và quán sát

Chiếu khắp cảnh Như Lai

Quán khắp hạnh chúng sinh

Phấn tấn và gầm rống.

Lìa tham hành tịnh thí

Xả mạn giữ tịnh giới

Chẳng sân thường nhẫn nhục

Chẳng lười luôn tinh tấn.

Thiền định được tự tại

Trí huệ không chỗ hành

Từ tế bi không mỏi

Vui pháp bỏ phiền não.

Ở trong các cảnh giới

Biết nghĩa cũng biết pháp

Phước đức đều thành mãn

Trí huệ như kiếm bén.

Chiếu khắp thích đa văn

Thấu rõ pháp hướng về

Biết ma và ma đạo

Thệ nguyện đều xả lìa.

Thấy Phật và Phật nghiệp

Phát tâm đều nhiếp lấy

Lìa mạn tu trí huệ

Chẳng bị ma lực trì.

Được Phật lực nhiếp trì

Cũng được pháp nhiếp trì

Hiện ở trời Đâu Suất

Và hiện mạng chung kia.

Thị hiện trụ thai mẹ

Cũng hiện cõi vi tế

Hiện sinh và mỉm cưởi

Cũng hiện đi bảy bước.

Hiện tu các kỹ thuật

Cũng hiện nơi thâm cung

Xuất gia tu khổ hạnh

Đi đến nơi Đạo tràng.

Ngồi thẳng phóng quang minh

Giác ngộ các quần sinh

Hàng ma thành Chánh Giác

Chuyển pháp luân vô thượng

Thị hiện đã xong rồi

Vào nơi đại Niết Bàn.

Các Bồ Tát hạnh đó

Vô lượng kiếp tu tập

Rộng lớn không bờ mé

Nay tôi nói ít phần.

Tuy khiến vô lượng chúng

An trụ Phật công đức

Trong chúng sinh và pháp

Rốt ráo không chấp lấy.

Đầy đủ hạnh như vậy

Du hí các thần thông

Đầu lông để các cõi

Trải qua ức ngàn kiếp.

Tay cầm vô lượng cõi

Đi khắp thân không mỏi

Đem về để chỗ cũ

Chúng sinh chẳng hay biết.

Bồ Tát đem tất cả

Đủ thứ trang nghiêm cõi

Để trong một lỗ lông

Chân thật đều khiến thấy.

Lại dùng một lỗ lông

Dung nạp tất cả biển

Biển cả không tăng giảm

Chúng sinh chẳng nhiễu hại.

Vô lượng núi Thiết Vi

Tay đập nát thành bụi

Một bụi làm một cõi

Hết số những bụi đó.

Đem các cõi bụi đó

Lại nghiền nát làm bụi

Bụi đó có thể biết

Trí Bồ Tát khó lường.

Ở trong một lỗ lông

Phóng vô lượng quang minh

Ánh sáng trời trăng sao

Ánh lửa châu ma ni.

Cùng với sáng chư Thiên

Tất cả đều che khuất

Diệt các khổ đường ác

Vì nói pháp vô thượng.

Tất cả các thế gian

Đủ thứ tiếng khác nhau

Bồ Tát dùng một tiếng

Đều nói được tất cả.

Quyết định phân biệt nói

Tất cả các Phật pháp

Khắp khiến các quần sinh

Nghe rồi đại hoan hỉ.

Tất cả kiếp quá khứ

Để hiện tại vị lai

Kiếp vị lai hiện tại

Xoay để đời quá khứ.

Thị hiện vô lượng cõi

Thiêu đốt và thành trụ

Tất cả các thế gian

Đều trong một lỗ lông.

Khứ lai và hiện tại

Tất cả mười phương Phật

Thảy đều ở trong thân

Phân rõ mà hiển hiện.

Biết sâu pháp biến hoá

Khéo ứng tâm chúng sinh

Thị hiện đủ thứ thân

Mà đều không chấp trước.

Hoặc hiện nơi sáu cõi

Tất cả thân chúng sinh

Thân Thích Phạm Hộ Thế

Thân chư Thiên loài người.

Thân Thanh Văn Duyên Giác

Thân chư Phật Như Lai

Hoặc hiện thân Bồ Tát

Tu hành nhất thiết trí.

Khéo vào hạ trung thượng

Chúng sinh các lưới tưởng

Thị hiện thành bồ đề

Cùng với cõi chư Phật.

Biết rõ các lưới tưởng

Nơi tưởng được tự tại

Hiện tu hạnh Bồ Tát

Tất cả việc phương tiện.

Thị hiện như vậy thảy

Các thần biến rộng lớn

Các cảnh giới như vậy

Thế gian chẳng biết được.

Tuy hiện không chỗ hiện

Rốt ráo lại tăng thêm

Tuỳ thuận tâm chúng sinh

Khiến hành đạo chân thật.

Thân lời cùng với tâm

Bình đẳng như hư không.

Tịnh giới làm hương thoa

Các hạnh làm y phục

Lụa pháp cài búi tóc

Nhất thiết trí ma ni.

Công đức khắp tất cả

Quán đảnh lên vương vị

Ba La Mật làm luân

Các thông dùng làm voi.

Thần túc dùng làm ngựa

Trí huệ làm minh châu

Diệu hạnh làm thể nữ

Bốn nhiếp chủ tạng thần.

Phương tiện làm chủ binh

Bồ Tát Chuyển Luân Vương

Tam muội làm thành quách

Không tịch làm cung điện.

Giáp: từ, kiếm: trí huệ

Cung: niệm, tên: minh lợi

Giăng cao lọng thần lực

Lại dựng tràng trí huệ.

Nhẫn lực chẳng lay động

Đánh thẳng quân ma vương

Tổng trì làm đất bằng

Các hạnh làm sông nước.

Tịnh trí làm suối vọt

Diệu huệ làm rừng cây

Hư không làm hồ trong

Giác phần làm hoa sen.

Thần lực tự trang nghiêm

Tam muội thường đùa vui

Tư duy làm thể nữ

Cam lồ làm thức ăn.

Vị giải thoát nước uống

Du hí nơi ba thừa.

Các Bồ Tát hạnh đó

Vi diệu càng tăng thêm

Vô lượng kiếp tu hành

Tâm đó không nhàm đủ.

Cúng dường tất cả Phật

Nghiêm tịnh tất cả cõi

Khắp khiến tất cả chúng

An trụ nhất thiết trí.

Tất cả cõi hạt bụi

Đều biết được số đó

Tất cả cõi hư không

Số cát đo lường được.

Tất cả tâm chúng sinh

Niệm niệm đếm biết được

Phật tử! Các công đức

Nói không thể hết được.

Muốn đủ công đức nầy

Và các pháp thượng diệu

Muốn khiến các chúng sinh

Lìa khổ thường an lạc.

Muốn khiến thân lời ý

Đều đồng với chư Phật

Nên phát tâm kim cang

Học hạnh công đức nầy.

HẾT QUYỂN 6

KỆ HỒI HƯỚNG CÔNG ĐỨC

Nguyện đem công đức nầy

Trang Nghiêm cõi Phật tịnh

Trên đền bốn ân nặng

Dưới cứu ba đường khổ

Nếu có ai thấy nghe

Liền phát tâm bồ đề

Khi bỏ báo thân nầy

Sinh về cõi Cực Lạc.

[1] Hán văn quyển 51

[2] Hán văn quyển 52

[3] 1. Hỏi về pháp Thập Tín

[4] 2. Hỏi về pháp Thập Trụ

[5] 3. Hỏi về pháp Thập Hạnh

[6] 4. Hỏi về pháp Thập Hồi Hướng

[7] 5. Hỏi về pháp Thập Địa

[8] 6. Hỏi về pháp Đại viên cảnh trí (bậc Đẳng Giác)

[9] 7. Hỏi về pháp Quả dụng viên mãn (bậc Diệu Giác)

[10] 1. Trả lời pháp Thập Tín

[11] 2. Trả lời pháp Thập Trụ

[12] Hán văn quyển 54. Trả lời pháp Thập Hạnh

[13] Hán văn quyển 55

[14] 4. Trả lời pháp Thập Hồi Hướng

[15] Hán văn quyển 56

[16] Hán văn quyển 57

[17] 6. Trả lời pháp nhân viên cứu kính (bậc Đẳng Giác)

[18] Hán văn quyển 58

[19] 7. Trả lời pháp quả dụng viên mãn (bậc Diệu Giác)

[20] Hán văn quyển 59